THERAPLAY NEDİR ?

Theraplay, çocuk ve ebeveyn arasındaki duygusal bağın güçlendirilmesini amaçlayan bir terapi yöntemidir. Bu terapi, çocukların duygusal güvenlik, bağlanma ve sosyal becerilerini artırmak için kullanılan oyun temelli bir yaklaşımdır. Theraplay, Ann M. Jernberg ve Phyllis B. Booth tarafından geliştirilmiştir ve özellikle çocuklara ve gençlere yönelik duygusal zorluklar, travma sonrası stres bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), duygusal düzensizlikler ve bağlanma sorunları gibi konularda etkilidir.

Theraplay seansları genellikle bir terapistin veya çocuk gelişim uzmanı rehberliğinde gerçekleştirilir ve çocuklarla ebeveynleri arasındaki etkileşimleri güçlendirmek için özel olarak tasarlanmış oyunlar ve aktiviteler içerir. Bu aktiviteler aracılığıyla, çocuklar duygusal güvenlik, bağlanma, özsaygı ve duygusal düzenleme becerilerini geliştirme fırsatı bulurlar.

Theraplay'in Temel Prensipleri:

Katılım ve Eğlence: Theraplay, olumlu etkileşimleri kolaylaştırmak için etkileşimli ve eğlenceli aktivitelere güçlü bir vurgu yapar. Yapılandırılmış ve yönlendirilmiş oyun aracılığıyla bireyler duygusal olarak bağ kurmaya ve ilişkilerini güçlendirmeye teşvik edilir.

Uyumlama: Theraplay uygulayıcıları, ilgili bireylerin ihtiyaçlarına ve duygularına uyum sağlamayı amaçlar. Bu, sözel olmayan ipuçlarına duyarlı olmayı, empatiyi geliştirmeyi ve herkesin anlaşıldığını ve değer verildiğini hissettiği bir ortam yaratmayı içerir.

Yapı: Theraplay oturumları genellikle yapılandırılmış aktiviteleri ve rutinleri içerir. Bu öngörülebilirlik, terapötik ilişkide istikrar duygusunu teşvik ederek bireylerin, özellikle de çocukların kendilerini güvende ve emniyette hissetmelerine yardımcı olur.

Dokunma ve Fiziksel Yakınlık: Theraplay'de bağlantı ve rahatlık hissini güçlendirmek için fiziksel dokunma kullanılır. Beşlik çakmak gibi eğlenceli aktivitelerden daha rahatlatıcı dokunuşlara kadar her zaman ilgili kişilerin konfor düzeyleri ve rızaları doğrultusunda hareket edebilir.

Theraplay'in Faydaları:

'Geliştirilmiş Bağlanma' ile özellikle ebeveyn-çocuk ilişkilerinde güvenli bağlanmayı teşvik etmede özellikle etkilidir. Bir güven ve duygusal güvenlik temeli oluşturmaya yardımcı olur. Ayrıca, 'geliştirilmiş İletişim' ile etkileşimli ve iletişimsel aktiviteler aracılığıyla bireylerin kendilerini sözlü ve sözsüz olarak ifade etme yeteneklerini güçlendirir. Bu da ilişkilerdeki genel iletişimi geliştirir. Son olarak 'duygusal düzenleme' ile bireylerin, özellikle de çocukların duygusal düzenleme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Yapılandırılmış oyunlara ve uyumlu etkileşimlere katılmak, onların duygularını sağlıklı bir şekilde yönetmelerine ve ifade etmelerine yardımcı olur. Davranışsal Zorlukların Azaltılması ise olumlu ilişkileri ve iletişimi teşvik ettiğinden, genellikle zorlayıcı davranışların azalmasını sağlar. Bireyler etkileşim kurmanın ve kendilerini ifade etmenin daha uyumlu yollarını geliştirirler. Olumlu Benlik Saygısı çok önemlidir ve Theraplay'deki bağlantı duygusu ve olumlu pekiştirme, öz saygının ve öz değerin artmasına katkıda bulunur. Bireyler destekleyici ilişkilerin merceğinden kendilerini olumlu bir ışık altında görmeyi öğrenirler. Özetle Theraplay, duygusal bağlantılar kurmak ve güçlendirmek için oyun, uyum ve olumlu etkileşimlerden yararlanan güçlü bir terapötik yaklaşımdır. Faydaları terapi seansının ötesine geçerek bireylerin ilişkilerini ve genel duygusal refahını olumlu yönde etkiler.



ÇOCUKLARDA BAĞLANMA STİLLERİ NELERDİR ?

Çocukta bağlanma stilleri, John Bowlby tarafından geliştirilen bağlanma teorisine dayanmaktadır. Bu teoriye göre, çocuklar bakım veren kişilere olan bağlanmalarını farklı stillerde gösterirler. Bağlanma stilleri genellikle çocuğun bakım verene tepkileri, duygusal ihtiyaçları ve ilişki kurma becerilerini yansıtarak gelişir. İşte çocukta yaygın olarak görülen bağlanma stilleri:

Güvenli Bağlanma (Secure Attachment):
Güvenli bağlanma, çocuğun bakım verene güven duyması, ona rahatça bağlanabilmesi ve ayrılık anlarında kaygı yaşamaması ile karakterizedir. Güvenli bağlanmış çocuklar, bakım verenin duygusal ve fiziksel olarak mevcut olduğuna inanır ve bu nedenle çevrelerini keşfetmekte özgürdürler.

Kaygılı Bağlanma (Anxious-Ambivalent Attachment):
Bu bağlanma stili, çocuğun bakım verenin ilgisini kazanmak ve korumak için yoğun bir çaba sarf ettiği bir durumu ifade eder. Ayrılık durumlarında kaygı yaşayan bu çocuklar, bakım verenin dönüşünde karmaşık duygusal tepkiler gösterebilirler.

Kaçınan Bağlanma (Avoidant Attachment):
Kaçınan bağlanma, çocuğun bağlanma figürüne karşı duyarsız veya uzak davranma eğiliminde olduğu bir stilidir. Bu çocuklar, bakım verenleri tarafından desteklenmeme ya da duygusal ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yanıt verilmeme riski altında büyüyebilirler.

Korkulu Bağlanma (Disorganized Attachment):
Bu bağlanma stili, çocuğun bakım verene hem bağlanma hem de kaçınma tepkilerini aynı anda sergilediği karmaşık bir durumu ifade eder. Korkulu bağlanmış çocuklar, bakım verenleri ile ilişkilerinde çelişkili ve öngörülemez davranışlar sergileyebilirler. Bağlanma stilleri genellikle çocuğun ilk yaşlarda gelişir ve bu stiller, çocuğun yetişme ortamındaki bakım kalitesi, yanıt verme tutumları ve aile dinamikleri gibi faktörlere bağlı olarak şekillenir. Güvenli bağlanma, genellikle olumlu çocuk gelişimi ve sağlıklı ilişkilerle ilişkilendirilirken, diğer bağlanma stilleri bazen ilerleyen yaşlarda sosyal ve duygusal sorunlara yol açabilir. Çocuklar arasındaki bağlanma stilleri, ailelerin ve bakım verenlerin çocuklarına sağladıkları destek, güven ve duygusal yanıtla önemli ölçüde etkileşim gösterir.

OYUN TERAPİSİ NEDİR ?

Oyun terapisi, oyunu özellikle çocuklar için birincil iletişim ve ifade aracı olarak kullanan bir psikoterapi şeklidir. Bu terapötik yaklaşım, çocukların gelişimsel aşamaları, sınırlı kelime dağarcığı veya duygularının karmaşıklığı nedeniyle kendilerini sözlü olarak ifade etmede sıklıkla zorluk yaşadıklarını kabul eder. Oyun terapisi, çocukların iletişim kurmak, keşfetmek ve düşünce ve duygularını anlamlandırmak için oyun aktivitelerini kullanabilecekleri güvenli ve yapılandırılmış bir ortam sağlar.

-Oyun Terapisinin Temel Özellikleri:
Yönlendirici Olmayan Yapı: Oyun terapisi tipik olarak yönlendirici değildir; bu, terapistin oyun seansları sırasında çocuğun liderliği almasına izin verdiği anlamına gelir. Bu yaklaşım çocuğa kendisini doğal bir şekilde ifade etme özgürlüğü sağlar.
Sembolik İletişim: Çocuklar oyuncaklarını, sanat malzemelerini ve çeşitli oyun etkinliklerini duygularını, deneyimlerini ve algılarını temsil etmek için sembolik araçlar olarak kullanırlar. Oyun, iletişim kurabilecekleri ve zorlukların üstesinden gelebilecekleri bir araç haline gelir.
Terapötik İlişki: Terapist, çocukla terapötik bir ilişki kurmada çok önemli bir rol oynar. Çocuğun oyununu gözlemler, sembolik ifadeleri yorumlar, gerektiğinde destek ve rehberlik sağlarlar.
Katarsis ve Duygusal Serbestleşme: Oyun terapisi, çocukların bastırılmış duygularını ve gerilimlerini güvenli ve kontrollü bir ortamda serbest bırakmalarına olanak tanır. Oyuna katılmak çoğu zaman duygusal katarsise yol açarak bir rahatlama duygusu sağlar.
Gelişimsel Olarak Uygunluk: Oyun terapisi, çocuğun yaşına ve bilişsel ve duygusal gelişim aşamasına göre gelişimsel olarak uygun olacak şekilde tasarlanmıştır. Faaliyetler ve müdahaleler çocuğun bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanmıştır.
Problem Çözme ve Karar Verme: Oyun terapisi, çocuklara oyun senaryoları bağlamında problem çözme ve karar verme süreçlerine katılma fırsatları sağlar. Bu onların önemli bilişsel ve sosyal beceriler geliştirmelerine yardımcı olur.
Kendini İfade Etmeyi Destekler: Çocuklar kendilerini oyun yoluyla ifade etmeyi sözlü iletişimden daha kolay bulabilirler. Oyun terapisi, çocuklara düşüncelerini, korkularını ve isteklerini kendilerini rahat hissedecekleri bir şekilde aktarabilecekleri bir ortam sunar.
Çeşitli Yöntemler: Oyun terapisi, sanat terapisi, kum tepsisi terapisi, kuklacılık, hikâye anlatımı ve daha fazlasını içeren çeşitli biçimlerde olabilir. Terapistler çocuğun tercihlerine ve terapötik hedeflere göre yöntemleri seçerler.

-Oyun Terapisinin Amaçları ve Faydaları:
Duygusal İfade: Karmaşık duyguların ifade edilmesini kolaylaştırır. Davranışsal Anlama: Davranışsal sorunlar ve zorluklar hakkında fikir edinilir. Sosyal Beceri Geliştirme: Kişilerarası ve sosyal becerileri geliştirilir. Başa Çıkma Mekanizmasının Geliştirilmesi: Etkili başa çıkma stratejileri geliştirin ve uygulanır. Travmada İyileşme: Çocuklar travmatik deneyimleri işleme ve iyileştirme konusunda desteklenir. Benlik Saygısını Artırır: Olumlu bir kişisel imajın geliştirilmesine katkıda bulunur. İlişkileri Güçlendirin: Çocuğun aile üyeleri ve akranlarıyla ilişkilerini geliştirir.

Özetle oyun terapisi, çocukların oyun yoluyla benzersiz iletişim kurma ve dünyalarını anlama yolunu tanıyan terapötik bir yaklaşımdır. Çocukların duygusal ve davranışsal zorlukları destekleyici ve gelişimsel olarak uygun bir şekilde keşfetmeleri ve ele almaları için değerli ve etkili bir araç sağlar.

Theraplay Grup Oyun Terapisinin Faydaları

Theraplay grup oyun terapisi, 3-12 yaş arası çocukların sosyal ve duygusal becerilerini geliştirmeye yardımcı olan bir grup terapisi yöntemidir. Oyun ve sevgi dolu bir ortamda, çocuklar diğer çocuklarla bağlantı kurmayı, iletişim kurmayı, duygularını yönetmeyi ve problem çözmeyi öğrenirler.

Sosyal Becerileri Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların diğer çocuklarla etkileşime girmesine, arkadaş edinmesine ve sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Duygusal Becerileri Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların duygularını tanıyabilmesine, ifade edebilmesine ve yönetmesine yardımcı olur. Özgüveni Artırır: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların kendilerini değerli ve sevilebilir hissetmesini sağlayarak özgüvenlerini artırır. Empati Becerilerini Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların başkalarının duygularını anlayabilmesine ve empati kurabilmelerine yardımcı olur. Problem Çözme Becerilerini Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Duygusal Düzenleme Becerilerini Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, öfke, kaygı ve stres gibi duyguları yönetmeyi öğretir. İletişim Becerilerini Geliştirir: Theraplay grup oyun terapisi, çocukların açık ve net bir şekilde iletişim kurmalarına yardımcı olur.

Theraplay Grup Oyun Terapisi Hangi Durumlarda Kullanılır?

Sosyal Beceri Eksikliği
Duygusal Sorunlar
Özgüven Eksikliği
Davranış Sorunları
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB)
Kaygı Bozuklukları
Depresyon
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)

Theraplay Grup Oyun Terapisi Nasıl Uygulanır?

Theraplay grup oyun terapisi, özel bir oyun odasında 6-8 kişilik gruplar halinde uygulanır. Theraplay terapisti, eğlenceli oyunlar, gelişimsel olarak mücadele gerektiren aktiviteler ve şefkatli, duygusal olarak besleyici çalışmalar aracılığıyla çocuklara rehberlik eder. Theraplay seansları genellikle 45 dakika ile 1 saat arasında sürer.